Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE.
Segment Petrochemia
W perspektywie 2030 roku segment petrochemiczny będzie generował około połowę zysków Grupy ORLEN pochodzących z przerobu ropy naftowej. Umocnienie pozycji wiodącego producenta petrochemii w Europie Środkowej będzie możliwe dzięki rozwojowi obecnego portfolio produktowego oraz wejściu w nowe obszary biznesowe.
-
103-1
-
103-2
-
103-3
Główne aktywa produkcyjne
W obszarze produkcji petrochemicznej kluczową instalacją jest instalacja Olefin, która posiada maksymalne moce wytwórcze około 700 tys. ton etylenu i około 380 tys. ton propylenu. Produkowane monomery stanowią wsad do produkcji polimerów w Basell ORLEN Polyolefins oraz PCW w Anwil. PKN ORLEN posiada również nowoczesny Kompleks PX/PTA o mocach produkcyjnych około 690 tys. ton kwasu tereftalowego rocznie.W ramach Programu Rozwoju Petrochemii PKN ORLEN planuje zrealizować rozbudowę kompleksu Olefin w 2025 roku. Po realizacji tej inwestycji Zakład Produkcyjny w Płocku będzie jednym z największych i najnowocześniejszych kompleksów tego typu w Europie.
- Grupa ORLEN Unipetrol posiada aktywa petrochemiczne o mocach produkcyjnych polimerów w wysokości około 600 tys. ton/rocznie (320 tys. ton polietylenu oraz około 280 tys. ton. polipropylenu). W 2020 roku została uruchomiona nowa instalacja Polietylenu III o mocy około 270 tys. ton/rocznie, która umożliwia wyższe wykorzystanie instalacji Olefin oraz głębszą integrację produkcji petrochemicznej i rafineryjnej.
- ANWIL we Włocławku jest jedynym wytwórcą polichlorku winylu (PCW) w Polsce oraz jednym z największych producentów nawozów sztucznych i wodorotlenku sodu w Polsce. Potencjał produkcyjny wynosi około 1,0 mln ton/rok nawozów azotowych, 0,4 mln ton/rok PCW i granulatów oraz 0,2 mln ton/rok wodorotlenku sodu. Dzięki planowanej budowie trzeciej instalacji produkcyjnej nawozów azotowych zdolności produkcyjne spółki Anwil w 2023 roku zwiększą się do około 1,5 mln ton/rok.
- Basell ORLEN Polyolefins w Płocku posiada instalacje o łącznych mocach wytwórczych na poziomie 900 tys. ton (420 tys. ton polietylenu oraz 480 tys. ton polipropylenu), a produkty dystrybuowane są zarówno w kraju, jak i na rynkach zagranicznych.
Informacje na temat otoczenia konkurencyjnego znajdują się w sekcji „Otoczenie konkurencyjne”.
Udziały rynkowe Grupy ORLEN
Hurt petrochemiczny
Grupa ORLEN jest największą firmą petrochemiczną w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, jedynym producentem monomerów i polimerów na rynku polskim oraz większości produktów petrochemicznych na rynku czeskim.
- Moce produkcyjne polietylenu wysokiej i niskiej gęstości w Europie na poziomie około 12 512 tys. ton/rok.
- Lyondell Basell Industries – największy producent polietylenu (HDPE, LDPE) o zdolnościach produkcyjnych około 2 165 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce Basell ORLEN Polyolefins Sp. z o.o. (BOP)), aktywa zlokalizowane w Niemczech, Francji i Polsce.
- Ineos Olefins & Polymers Europa o mocach produkcyjnych około 2 130 tys. ton/rok polietylenu (HPDE, LDPE, LLDPE), aktywa zlokalizowane w Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech, Norwegii, i Wielkiej Brytanii.
- Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 900 tys. ton/rok.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE.
- Moce produkcyjne polipropylenu w Europie kształtują się na poziomie około
11 749 tys. ton/rocznie. - Lyondell Basell Industries posiada zdolności produkcyjne na poziomie około
2 405 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce BOP) i aktywa
w Niemczech, Francji, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Polsce. - Borealis z mocami produkcyjnymi około 2 000 tys. ton/rok polipropylenu, aktywa zlokalizowane w Belgii, Niemczech, Austrii i Finlandii.
- Total Petrochemicals – moce produkcyjne około 1 110 tys. ton/rok polipropylenu, aktywa zlokalizowane w Belgii i Francji.
- Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i Czechach
(z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 520 tys. ton/ rok.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie PCI.
- Nominalne zdolności produkcyjne PTA w Europie wynoszą 3 985 tys. ton/rocznie.
- Indorama – największy producent PTA w Europie o mocach nominalnych 1 750 tys. ton rocznie, aktywa zlokalizowane w Portugalii, Hiszpanii oraz Holandii.
- Ineos (po zakupie w 2020 roku BP Chembel NV) – drugi co do wielkości producent PTA o mocach 1 400 tys. ton/rok z aktywami zlokalizowanymi w Belgii.
- PKN ORLEN jako jedyny w Europie posiada instalacje produkcyjne w pełni zintegrowane z produkcją paraksylenu i dysponuje mocami produkcyjnymi na poziomie 690 tys. ton/rok.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu Market Analytics – Vinyls – 2020 (Nexant).
- Nominalne zdolności produkcyjne PCW w Europie wynoszą 8 293 tys. ton/rocznie.
- Inovyn powstała z połączenia Ineos Chlor i Solvay i posiada moce produkcyjne
2 255 tys. ton/rok PCW. - Kolejni producenci Vinnolit, Kem One, Vynova, posiadają zdolności produkcyjne PCW szacowane odpowiednio na 885 tys. ton/rok, 882 tys. ton/rok
i 830 tys. ton/rok. - Grupa ORLEN z instalacjami w ANWIL i Spolanie i zdolnościami 475 tys. ton/rok zajmuje 5 pozycję na europejskim rynku tworzyw sztucznych.
- Głównymi konkurentami ANWIL na rynku europejskim PCW są spółki Inovyn
i Vynova, a na rynku krajowym spółka BorsodChem (Wanhua Group).
Sprzedaż asortymentowa Grupy ORLEN została opisana w sekcji poniżej.
Sprzedaż wolumenowa segmentu Petrochemia
W 2021 roku łączna sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia osiągnęła poziom 4 906 tys. ton i była niższa w porównaniu do 2020 roku, głównie w wyniku spadku sprzedaży olefin, PCW i PTA w rezultacie prowadzonych postojów remontowych, głównie instalacji Olefin II, PTA i Reformingu V.
Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia [mln PLN/ tys. ton]
| Sprzedaż | 2021 | 2020 | zmiana % | |||
| Wartość | Wolumen | Wartość | Wolumen | |||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6=(2-4)/4 | 7=(3-5)/5 |
| Monomery1 | 3 685 | 794 | 2 806 | 959 | 31,3% | (17,2%) |
| Polimery2 | 3 726 | 603 | 1 869 | 498 | 99,4% | 21,1% |
| Aromaty3 | 1 315 | 347 | 716 | 373 | 83,7% | (7,0%) |
| Nawozy sztuczne4 | 1 375 | 1 134 | 820 | 1 122 | 67,7% | 1,1% |
| Tworzywa sztuczne5 | 1 911 | 331 | 1 304 | 396 | 46,5% | (16,4%) |
| PTA | 1 483 | 518 | 1 384 | 631 | 7,2% | (17,9%) |
| Pozostałe6 | 2 516 | 1 179 | 1 688 | 1 127 | 49,1% | 4,6% |
| Razem | 16 011 | 4 906 | 10 587 | 5 106 | 51,2% | (3,9%) |
1 Etylen, propylen.
2 Polietylen, polipropylen.
3 Benzen, toluen, paraksylen, ortoksylen.
4 Canwil, siarczan amonu, saletra amonowa, pozostałe nawozy.
5 PCW, granulat PCW.
6 Pozostałe obejmują głównie: aceton, amoniak, butadien, fenol, gazy techniczne, glikole, kaprolaktam, ług sodowy oraz siarkę. Dodatkowo w ujęciu wartościowym przychody ze sprzedaży usług segmentu i materiałów.
2 Polietylen, polipropylen.
3 Benzen, toluen, paraksylen, ortoksylen.
4 Canwil, siarczan amonu, saletra amonowa, pozostałe nawozy.
5 PCW, granulat PCW.
6 Pozostałe obejmują głównie: aceton, amoniak, butadien, fenol, gazy techniczne, glikole, kaprolaktam, ług sodowy oraz siarkę. Dodatkowo w ujęciu wartościowym przychody ze sprzedaży usług segmentu i materiałów.
Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia
W latach 2021 i 2020 Grupa nie zidentyfikowała wiodących klientów, z którymi zrealizowałaby indywidualnie przychody ze sprzedaży przekraczające poziom 10% łącznych przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN.
Rynki zbytu i udziały rynkowe
Sprzedaż wolumenowa na rynkach macierzystych1 Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia [tys. ton]
| Sprzedaż | 2021 | 2020 | zmiana | zmiana % |
|---|---|---|---|---|
| 2 | 3 | 4=(2-3) | 5=(2-3)/3 | |
| Polska | 2 973 | 3 475 | (502) | (14,4%) |
| Kraje bałtyckie i Ukraina | 73 | 51 | 22 | 43,1% |
| Czechy | 1 860 | 1 580 | 280 | 17,7% |
| Razem | 4 906 | 5 106 | (200) | (3,9%) |
1 wg kraju siedziby spółki realizującej sprzedaż.
Rynek polski
Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku polskim [tys. ton]
| Sprzedaż | 2021 | 2020 | zmiana | zmiana % |
|---|---|---|---|---|
| 2 | 3 | 4=(2-3) | 5=(2-3)/3 | |
| Monomery | 611 | 811 | (200) | (24,7%) |
| Aromaty | 130 | 197 | (67) | (34,0%) |
| Nawozy sztuczne | 941 | 946 | (5) | (0,5%) |
| Tworzywa sztuczne | 240 | 298 | (58) | (19,5%) |
| PTA | 518 | 631 | (113) | (17,9%) |
| Pozostałe | 533 | 592 | (59) | (10,0%) |
| Razem | 2 973 | 3 475 | (502) | (14,4%) |
Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku polskim
Sprzedaż Grupy ORLEN na rynku polskim w segmencie Petrochemia w 2021 roku wyniosła 2 973 tys. ton i była niższa o (502) tys. ton (r/r). Spadek sprzedaży wystąpił w grupie wszystkich produktów, w tym głównie monomerów o (24,7)% (r/r) w efekcie niestabilnej pracy instalacji Olefin po remoncie z 2 kwartału 2021 roku oraz PTA o (17,9)% (r/r) w efekcie prowadzonych postojów remontowych instalacji PTA.
Rynki krajów bałtyckich i Ukraina
Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynkach obsługiwanych przez Grupę ORLEN Lietuva [tys. ton]
| Sprzedaż | 2021 | 2020 | zmiana | zmiana % |
|---|---|---|---|---|
| 2 | 3 | 5=(2-3) | 6=(2-3)/3 | |
| Monomery | 73 | 51 | 22 | 43,1% |
| Razem | 73 | 51 | 22 | 43,1% |
Sprzedaż monomerów Grupy ORLEN Lietuva w 2021 roku wyniosła 73 tys. ton i była wyższa o 22 tys. ton (r/r) w efekcie poprawy sytuacji makro i braku wpływu postoju remontowego z 2020 roku.
Rynek czeski
Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku czeskim [tys. ton]
| Sprzedaż | 2021 | 2020 | zmiana | zmiana % |
|---|---|---|---|---|
| 2 | 3 | 5=(2-3) | 6=(2-3)/3 | |
| Monomery | 110 | 97 | 13 | 13,4% |
| Polimery | 603 | 498 | 105 | 21,1% |
| Aromaty | 217 | 176 | 41 | 23,3% |
| Nawozy sztuczne | 193 | 176 | 17 | 9,7% |
| Tworzywa sztuczne | 91 | 98 | (7) | (7,1%) |
| Pozostałe | 646 | 535 | 111 | 20,7% |
| Razem | 1 860 | 1 580 | 280 | 17,7% |
Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku czeskim
Sprzedaż Grupy ORLEN na rynku czeskim w segmencie Petrochemia w 2021 roku wyniosła 1 860 tys. ton i była wyższa o 280 tys. ton (r/r) głównie w rezultacie wyższej sprzedaży polimerów o 21,1% (r/r) w efekcie poprawy paramentów operacyjnych instalacji PE3 (r/r) oraz aromatów o 23,3% (r/r). Niższą sprzedaż na rynku czeskim odnotowano na rynku PCW o (7,1)%.
