Struktura Grupy ORLEN

Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. („PKN ORLEN”, „Jednostka Dominująca”, „Spółka”) wraz ze spółkami tworzącymi Grupę Kapitałową Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. („Grupa ORLEN”; „Grupa”; „Koncern”) jest jedną z największych i najbardziej nowoczesnych koncernów multi-energetycznych w Europie Środkowej działających na rynku polskim, litewskim, czeskim, słowackim, niemieckim i kanadyjskim. Grupa ponadto posiada jednostki zlokalizowane na terenie Malty, Szwecji, Holandii, Węgier, Estonii i Łotwy oraz Chin.

PKN ORLEN powstał 7 września 1999 roku z połączenia Petrochemii Płock SA („Petrochemia Płock”), producenta produktów rafineryjnych i petrochemicznych w Polsce oraz Centrali Produktów Naftowych CPN S.A. („CPN”), dystrybutora paliw silnikowych w Polsce. Przed połączeniem akcje Petrochemii Płock i CPN były własnością Skarbu Państwa, Nafty Polskiej S.A. („Nafta Polska”) oraz pracowników połączonych spółek. Akcje PKN ORLEN zadebiutowały na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 26 listopada 1999 roku. W dniu 12 kwietnia 2000 roku PKN ORLEN zmienił nazwę z Polski Koncern Naftowy S.A. na obecną.

Obecnie Grupa ORLEN jest największą firmą w Europie Środkowej pod względem przychodów według raportu CEE TOP 500 publikowanego przez Coface. W 2021 roku przychody Grupy ORLEN przekroczyły 131 mld PLN. Zgodnie z przyjętą w 2020 roku Strategią 2030, ambicją Grupy ORLEN jest bycie aktywnym liderem procesu transformacji energetycznej w Polsce i Europie Środkowej. Grupa planuje osiągnąć ten cel poprzez dalszy rozwój struktury wielofunkcyjnej. Jednym z pierwszych kroków podjętych przez Grupę było przejęcie Grupy Energa, jednego z największych producentów i dostawców energii elektrycznej w Polsce. Kluczowym elementem strategii budowania koncernu multienergetycznego jest również realizowany obecnie proces połączenia PKN ORLEN i Grupy LOTOS oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG).

Spółki Grupy ORLEN prowadzą działalność:

• produkcyjną w segmencie energetycznym (wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej), oraz w segmentach rafineryjnym i petrochemicznym obejmującą przerób ropy naftowej oraz wytwarzanie produktów i półproduktów rafineryjnych, petrochemicznych i chemicznych;
• handlową: dystrybucja i sprzedaż energii elektrycznej i cieplnej, obrót energią elektryczną, hurtową i detaliczną sprzedaż paliw, produktów petrochemicznych, chemicznych i pozostałych produktów;
• usługową: magazynowanie ropy naftowej i paliw, transport, usługi konserwacyjno-remontowe, laboratoryjne, ochrony, projektowe, administracyjne oraz ubezpieczeniowe i finansowe;
• związaną z poszukiwaniem, rozpoznawaniem i wydobyciem węglowodorów.

Szerszy opis działalności powyższych segmentów operacyjnych został przedstawiony w sekcjach „Energetyka”, „Rafineria”, „Petrochemia”, „Detal”, „Wydobycie”, „Funkcje korporacyjne” , a ich wyniki finansowe w pkt 5.2. „Sprawozdania Zarządu z Działalności Grupy ORLEN i PKN ORLEN S.A. za 2021 rok”.

Na dzień 31 grudnia 2021 roku Skarb Państwa był właścicielem 27,52% akcji Jednostki Dominującej – PKN ORLEN i posiada zdolność wywierania na nią znaczącego wpływu. Struktura akcjonariatu PKN ORLEN została przedstawiona w sekcji „Akcjonariat i akcje”.

Szczegółowe informacje o powiązaniach organizacyjnych i kapitałowych Jednostki Dominującej z podmiotami Grupy ORLEN oraz metody konsolidacji zostały przedstawione w pkt 7.1. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.

Alokacja Jednostki Dominującej i Spółek Grupy ORLEN do segmentów operacyjnych i funkcji korporacyjnych na dzień 31 grudnia 2021 roku

Zgodnie z przyjętą w listopadzie 2020 roku Strategią Grupy ORLEN kluczowym celem Koncernu jest bycie regionalnym liderem w zakresie transformacji energetycznej, budowa nowych mocy energetycznych ze źródeł odnawialnych oraz realizacja procesu dekarbonizacji, przy równoczesnym zachowaniu efektywności operacyjnej i siły finansowej w ramach tradycyjnych segmentów działalności. Grupa ORLEN, zdając sobie sprawę z występujących trendów rynkowych, konsekwentnie dywersyfikuje swoją działalność w kierunku koncernu multienergetycznego, czego elementem było przeprowadzenie skutecznego procesu akwizycji Grupy Energa w 2020 roku oraz kontynuacja prac w zakresie pozostałych celów akwizycyjnych takich jak procesu połączenia PKN ORLEN i Grupy LOTOS oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG). Rozumiejąc znaczenie segmentu detalicznego, Grupa ORLEN kontynuowała rozwój sieci stacji paliw w Polsce i za granicą, jak również rozpoczęła proces budowy obszaru detalu pozapaliwowego, czego wyrazem było nabycie w 2020 roku Grupy RUCH. Grupa ORLEN dąży również do kontynuacji strategicznego rozwoju w zakresie petrochemii i energetyki gazowej, jak również budowy nowych obszarów działalności, takich jak: nowa mobilność, technologie wodorowe, recycling, BiR i cyfryzacja.

Skuteczny rozwój Grupy ORLEN nie jest możliwy bez zachowania pełnej efektywności operacyjnej i kosztowej. Grupa ORLEN nieustannie podejmuje działania usprawniające procesy zarządcze, optymalizujące model działania oraz konsolidujące posiadane aktywa. Efektem tej strategii jest konsekwentne wzmacnianie pozycji na rynkach macierzystych oraz stała ekspansja produktowa i geograficzna.

W celu zapewnienia skutecznego zarządzania w Grupie ORLEN wdrożone zostały zasady zarządzania holdingowego, tj. rozwiązania zmierzające do realizacji wspólnych celów spółek tworzących Grupę ORLEN, które są definiowane przez Jednostkę Dominującą. Podstawę wdrożenia przedmiotowego rozwiązania stanowi Konstytucja Grupy Kapitałowej ORLEN, która zapewnia ujednolicenie zasad przekazywania informacji, skuteczny monitoring kluczowych decyzji biznesowych, a także ujednolicenie standardów organizacyjnych. Określone zostały w niej również podstawy prawne tworzenia spójnej strategii w ramach Grupy ORLEN. Skuteczny nadzór korporacyjny PKN ORLEN nad spółkami Grupy ORLEN wynika ze stałego, opartego o jednolite standardy, nadzoru nad działalnością operacyjną spółek, jak również nadzoru finansowego i formalno-prawnego.

Zmiany w zasadach organizacji i zarządzania w Jednostce Dominującej i Grupie ORLEN

Do najważniejszych zmian w strukturze organizacyjnej i zasadach zarządzania PKN ORLEN w trakcie 2021 roku należą głównie:

• Przeniesienie zadań dotyczących koordynacji pozyskiwania środków z funduszy europejskich z obszaru Biura Kontroli Finansowej, Zarządzania Ryzykiem i Zgodnością do zakresu odpowiedzialności Dyrektora Wykonawczego ds. Strategii i Innowacji oraz Relacji Inwestorskich. Powyższa zmiana jest zgodna z założeniami Strategii Koncernu do 2030 roku, które zakładają konieczność zwiększenia udziału środków zewnętrznych przy finansowaniu inwestycji sprzyjających transformacji energetycznej Koncernu. Z tych powodów konieczna jest większa koncentracja Koncernu na procesie pozyskiwania finansowania zewnętrznego.
• Powołanie podległego Prezesowi Zarządu Biura Relacji Publicznych i Międzynarodowych.
• Zmiana w pionie Członka Zarządu ds. Komunikacji i Marketingu polegająca na zastąpieniu dotychczasowego obszaru Dyrektora Wykonawczego ds. Komunikacji Korporacyjnej przez Biuro Komunikacji Korporacyjnej.
• Celem Biura jest wzmocnienie organizacyjne, instytucjonalne oraz wizerunkowe Grupy ORLEN poprzez budowanie i utrzymanie strategicznych relacji z interesariuszami administracji publicznej oraz placówkami dyplomatycznymi na całym świecie.

Podział odpowiedzialności Członków Zarządu PKN ORLEN na dzień 31 grudnia 2021 roku

Zmiany personalne w składach Zarządu i Rady Nadzorczej w trakcie 2021 roku oraz do dnia publikacji niniejszego raportu zostały opisane w sekcji „Organy Zarządzające i Nadzorujące”.

W pozostałych spółkach Grupy ORLEN w trakcie 2021 roku nie wystąpiły istotne zmiany w organizacji i zasadach zarządzania. Aktualne struktury organizacyjne spółek Grupy ORLEN oraz ich władze statutowe są zamieszczone w witrynie internetowej PKN ORLEN.

Zmiany w powiązaniach kapitałowych

Zmiany w powiązaniach kapitałowych w 2021 roku zostały opisane w pkt 7.2. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.