Komentarz Zarządu do Wyników Finansowych za 2021 rok

Przychody ze sprzedaży Grupy ORLEN za 2021 rok wyniosły 131 341 mln PLN i były wyższe o 45 161 mln PLN (r/r). Wzrost przychodów ze sprzedaży (r/r) wynika z wyższej sprzedaży wolumenowej o 2% (w segmentach Rafinerii i Detalu częściowo ograniczany niższym poziomem wolumenów sprzedaży w segmencie Petrochemia i Wydobycie) oraz odzwierciedla wzrost o 69% cen ropy naftowej i w efekcie także notowań głównych produktów. W okresie 12 miesięcy 2021 roku w porównaniu do analogicznego okresu 2020 roku ceny benzyny zwiększyły się o 75%, oleju napędowego o 58%, paliwa lotniczego o 69%, ciężkiego oleju opałowego o 69%, etylenu o 38% i propylenu o 50%.

Zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację, przed uwzględnieniem wpływu zmian cen ropy naftowej na wycenę zapasów (tzw. EBITDA LIFO ) oraz odwrócenia netto odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych¹, w 2021 roku osiągnął poziom 14 154 mln PLN.

Czynniki wpływające na zmianę EBITDA LIFO (r/r) [mln PLN]

¹Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych dotyczy głównie aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream:

• 2021 rok w wysokości 811 mln PLN.
• 2020 rok w wysokości (1 591) mln PLN.

Zrealizowany zysk był wyższy o 1 724 mln PLN (r/r):

• 3 693 mln PLN (r/r) – dodatni efekt czynników makroekonomicznych obejmował głównie wpływ wyższego dyferencjału Ural/Brent o (1,3) USD/bbl, wzrostu marż na lekkich destylatach, olefinach, poliolefinach, PTA, PCW i nawozach. Dodatkowo pozytywnie na wyniki Grupy ORLEN wpłynęła zmiana (r/r) wyceny i rozliczenia kontraktów terminowych CO₂ w ramach wydzielonego portfela transakcyjnego w wysokości 2 807 mln PLN (r/r). Dodatnie efekty zostały częściowo ograniczone przez niższe marże na średnich destylatach oraz wyższe koszty zużyć własnych w wyniku wzrostu cen ropy naftowej o 29 USD/bbl. W trakcie 2020 roku nastąpił znaczący spadek notowań ropy i produktów, co wpłynęło na pozytywny efekt transakcji zabezpieczających ujmowanych w pozostałej działalności operacyjnej głównie w I kwartale 2020 roku. Obserwowany wzrost notowań ropy i produktów w 2021 roku spowodował ujemny wpływ ww. transakcji a łączny wpływ (r/r) transakcji zabezpieczających z wyłączeniem wyniku na kontraktach terminowych CO₂ wyniósł (1 509) mln PLN.
• (610) mln PLN (r/r) – wpływ wyższych (r/r) wolumenów sprzedaży w Grupie ORLEN w II i III i IV kwartale 2021 roku był dodatni ale nie skompensował ujemnego efektu niższych wolumenów z I kwartału 2021 roku w porównaniu do sprzedaży z I kwartału 2020 roku realizowanej bez ograniczeń rynkowych wynikających w pandemii COVID-19. Dodatkowy wpływ na niższą sprzedaż wolumenową w segmencie petrochemicznym miał planowany postój remontowy instalacji Olefin II.
• (1 359) mln PLN (r/r) – ujemny wpływ pozostałych czynników obejmował głównie:
  • (4 062) mln PLN – brak zysku z tytułu okazyjnego nabycia 80% akcji Energa z 2020 roku;
  • 2 204 mln PLN (r/r) – dodatni wpływ wykorzystania historycznych warstw zapasów;
  • 1 522 mln PLN (r/r) – wyższy wynik Grupy Energa, głównie w efekcie nieporównywalnych okresów ujęcia w konsolidacji Grupy ORLEN;
  • 320 mln PLN (r/r) – pozytywny wpływ przeszacowania wartości zapasów do cen możliwych do uzyskania. Wpływ przeszacowania wartości zapasów za 12 miesięcy 2021 był dodatni i wyniósł 211 mln PLN, przy (109) mln PLN w analogicznym okresie 2020 roku;
  • 184 mln PLN (r/r) – przedawnienie zobowiązania wobec akcjonariuszy mniejszościowych ORLEN UNIPETROL;
  • 156 mln PLN (r/r) – dodatni efekt zmiany struktury właścicielskiej spółki Baltic Power;
  • (1 683) mln PLN (r/r) – pozostałe elementy obejmujące aktualizacje rezerw na emisje CO₂ oraz wyższe koszty funkcjonowania stacji, ogólne i pracy częściowo skompensowane wyższymi (r/r) marżami hurtowymi.

: Po uwzględnieniu efektu netto odwrócenia odpisów aktualizujących w kwocie 811 mln PLN (głownie efekt odwrócenia odpisów aktualizujących wartość aktywów ORLEN Upstream w wysokości 918 mln PLN) zysk EBITDA LIFO Grupy ORLEN w 2021 wyniósł 14 965 mln PLN.

Wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę zapasów ujęty w wyniku EBITDAwyniósł 4 246 mln PLN. W rezultacie zysk EBITDAGrupy ORLEN za 2021 rok wyniósł 19 211 mln PLN.

Po uwzględnieniu kosztów amortyzacji w wysokości (5 341) mln PLN zysk z działalności operacyjnej („EBIT”) Grupy ORLEN w 2021 roku wyniósł 13 870 mln PLN.

Koszty finansowe netto w omawianym okresie wyniosły (179) mln PLN i obejmowały głównie koszty odsetkowe netto w kwocie (443) mln PLN oraz rozliczenie i wycenę pochodnych instrumentów finansowych netto w wysokości 294 mln PLN.

Po uwzględnieniu podatku dochodowego w kwocie (2 495) mln PLN zysk netto Grupy ORLEN za 2021 rok osiągnął wartość 11 188 mln PLN i był wyższy o 8 363 mln PLN (r/r).

Kapitał własny na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 52 578 mln PLN i był wyższy o 10 189 mln PLN w porównaniu ze stanem z końca 2020 roku głównie z tytułu ujęcia zysku netto za 2021 rok w kwocie 11 188 mln PLN, ujemnego wpływu zmiany salda kapitałów z tytułu stosowania rachunkowości zabezpieczeń w kwocie (414) mln PLN, wypłaty dywidendy dla akcjonariuszy PKN ORLEN z zysków lat ubiegłych w łącznej wysokości (1 497) mln PLN oraz wpływu różnic kursowych z tytułu przeliczenia kapitałów własnych jednostek działających za granicą w kwocie 783 mln PLN, wynikających głównie ze wzrostu kursów CZK, USD i CAD.

Zadłużenie finansowe netto Grupy ORLEN na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 12 275 mln PLN i było niższe o (785) mln PLN w porównaniu z końcem 2020 roku głównie z tytułu wpływów netto obejmujących wpływy i spłaty kredytów, pożyczek oraz wykup i emisję obligacji w kwocie 460 mln PLN, zwiększenia salda środków pieniężnych o (1 656) mln PLN, lokat krótkoterminowych w wysokości 60 mln PLN oraz efektu netto wyceny i przeszacowania zadłużenia z tytułu różnic kursowych jak również nowych przejęć w ramach Grupy w łącznej kwocie 351 mln PLN.

W 2021 roku polityka zatrudnienia w Grupie ORLEN koncentrowała się na zapewnieniu najwyższej jakości specjalistów zarówno do realizacji bieżących zadań operacyjnych, jak i projektów strategicznych. Przejęcie w roku 2021 GK Polska Press (1 827 osób) i ORLEN Transport (180 osób) oraz zwiększenie skali działalności w obszarach obejmujących, między innymi energetykę, sprzedaż oraz informatykę wpłynęło na wzrost zatrudnienia w Grupie ORLEN o 2 047 osób (r/r) do poziomu 35 424.

EBITDA LIFO wyniki segmentowe [mln PLN]

Zmiana wyników segmentów [mln PLN]

Realizacja zamierzeń inwestycyjnych

W 2021 roku Grupa ORLEN zrealizowała nakłady inwestycyjne na poziomie 9 890 mln PLN tj. o 898 mln PLN (o 10,0%) powyżej wykonania z 2020 roku.

Ponad 30% nakładów przeznaczono na Segment Petrochemii, 24% na Segment Rafineryjny, 26% Energetyki, 12% na Detal oraz 4% na Wydobycie.

Zwiększenie aktywów trwałych w 2021 roku [mln PLN]

Zmiana aktywów trwałych w segmentach [mln PLN]

Podział nakładów wg rynków działalności [%]

Do największych zadań inwestycyjnych realizowanych w 2021 roku należały: