18.2. Wpływ konfliktu zbrojnego na Ukrainie na działalność operacyjną i finansową Grupy

Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupa nie zakończyła analizy i kwantyfikacji możliwego wpływu konfliktu zbrojnego na Ukrainie na przyszłą sytuację finansową Grupy, jej działalność operacyjną, jak również osiągane w przyszłości wyniki finansowe. Wpływ ten będzie uzależniony zarówno od realizacji możliwych scenariuszy rozwoju wojny na Ukrainie, a także od działań jakie będą podejmowały rządy innych krajów, w tym podtrzymywania lub nakładania nowych sankcji na Rosję, a także ograniczania bądź zrywania relacji handlowych z Rosją i ewentualnie państwami popierającymi jej działania zbrojne na Ukrainie.

Wybuch wojny na Ukrainie spowodował w początkowym okresie intensywny wzrost cen ropy i produktów ropopochodnych. Wzrosły również ceny gazu i energii elektrycznej w odpowiedzi na ryzyko możliwych braków dostaw tych surowców. Jednocześnie nastąpiła gwałtowna zmiana notowań uprawnień do emisji CO₂.  W tym czasie Grupa obserwowała wzrost marż, przy jednoczesnym ujemnym wpływie wzrostu cen surowców, dużej zmienności cen uprawnień CO₂,  jak również osłabienia waluty PLN na wycenę i rozliczenie posiadanych przez Grupę instrumentów pochodnych.

W ostatnich dniach sytuacja makroekonomiczna uległa czasowej stabilizacji. Nastąpił spadek cen ropy na rynkach światowych oraz cen innych surowców. Ponadto umocnił się polski złoty, który w wyniku konfliktu zbrojnego na Ukrainie oraz podwyżki cen surowców energetycznych stracił znacznie na wartości. W ocenie Grupy trwający konflikt na Ukrainie będzie w dalszym ciągu wpływać na sytuację makroekonomiczną w kraju i na świecie i  będzie powodować  zmienność cen produktów rafineryjnych i petrochemicznych oraz surowców, w tym ropy, energii oraz uprawnień do emisji CO₂, z trudnym obecnie do określenia kierunkiem wpływu na marże. W konsekwencji może to prowadzić do dalszego wzrostu inflacji i stóp procentowych, co przełoży się na sytuację gospodarczą w krajach, w których Grupa prowadzi swoją działalność, w tym możliwe spowolnienie wzrostu gospodarczego lub nawet recesję. Natomiast skala i wpływ wojny na Ukrainie na sytuację makroekonomiczną  są obecnie bardzo trudne do oszacowania.

Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Zarząd ocenił, że trwający konflikt zbrojny na Ukrainie nie ma wpływu na ocenę kontynuacji działalności przez Grupę.

Grupa ocenia, że zmiany sytuacji makroekonomicznej w Europie i na świecie spowodowane przez konflikt zbrojny na Ukrainie oraz sankcje nakładane na Rosję, mogą wpłynąć na niektóre założenia i szacunki dokonywane przez Grupę. W konsekwencji może to prowadzić do istotnych korekt wartości bilansowej niektórych aktywów i zobowiązań w kolejnych okresach sprawozdawczych. Niemniej jednak na tym etapie, biorąc pod uwagę, że sytuacja na Ukrainie zmienia się z dnia na dzień, Zarząd nie jest w stanie wiarygodnie oszacować wpływu tych zdarzeń na przyszłe wyniki finansowe Grupy.

Dotychczas nie wystąpiły zakłócenia w procesach operacyjnych realizowanych w ramach Grupy, jak również nie miały miejsca żadne istotne ograniczenia w zakresie dostępności surowców,  w tym ropy naftowej, w żadnym z obszarów funkcjonowania Grupy. Terminale, bazy magazynowe i rafinerie w Grupie ORLEN funkcjonują w niezmienionym zakresie, a dostawy paliw na wszystkie stacje są cały czas realizowane. Grupa ocenia, że dysponuje odpowiednimi zapasami surowców, w tym ropy naftowej oraz paliw. Dodatkowo, Grupa zabezpieczyła dodatkowe dostawy ropy naftowej z innych źródeł, zapewniające kontynuację przerobu i sprzedaży bez istotnych ograniczeń. W odniesieniu do zakupów gazu, Grupa jest w trakcie opracowywania planów awaryjnych dotyczących przeorganizowania łańcuchów dostaw w przypadku braku zaopatrzenia ze wschodu.

W związku z trwającą wojną na Ukrainie Grupa opracowała odpowiednie plany awaryjne zarówno na wypadek ataków cybernetycznych, konieczności wprowadzenia natychmiastowych zmian w łańcuchu dostaw, jak również na wypadek zagrożenia życia pracowników spółek Grupy w przypadku rozszerzenia działań zbrojnych na terytoria innych krajów. Dodatkowo opracowane zostały procedury na wypadek wystąpienia sytuacji awaryjnych w celu zapewnienia ciągłości działania infrastruktury krytycznej.

Grupa posiada wystarczające środki finansowe umożliwiające jej regulowanie bieżących zobowiązań, a także kontynuację planowanych projektów inwestycyjnych i akwizycyjnych. W ocenie Grupy trwający konflikt na Ukrainie  nie wpływa na zmianę ryzyka w odniesieniu do udzielonych gwarancji na 31 grudnia 2021 roku. Obserwowane dynamiczne zmiany cen uprawnień do emisji CO₂ oraz osłabienie się waluty PLN mają wpływ na obecny portfel transakcji pochodnych posiadanych przez Grupę. Grupa na bieżąco monitoruje rozwój wydarzeń i dostosowuje działania na obecnym portfelu transakcji do zmieniających się warunków rynkowych, aby zredukować ich negatywny wpływ na sytuację płynnościową oraz wyniki Grupy. W wyniku zwiększonego zapotrzebowania na kapitał pracujący oraz w celu uzupełnienia depozytów zabezpieczających Grupa wykorzystywała dodatkowe środki w ramach umowy kredytu konsorcjalnego.

Grupa dokonała również szczegółowej analizy sprzedaży realizowanej na rynkach ukraińskim i rosyjskim. Na bazie przeprowadzonej analizy, ze względu na niski wolumen sprzedaży w tych krajach (udział poniżej 2% w przychodach ze sprzedaży Grupy) oraz nieistotne saldo należności od podmiotów mających siedzibę w tych krajach na dzień bilansowy, Grupa nie stwierdziła istotnego wzrostu ryzyka niespłacalności należności wykazanych na dzień 31 grudnia 2021 roku.

Ponadto, w związku z trwającą wojną na Ukrainie spółki z Grupy ORLEN aktywnie zaangażowały się w działania prospołeczne w zakresie pomocy zarówno uchodźcom przybywającym do Polski zza wschodniej granicy jak i osobom walczącym na Ukrainie.

Grupa na bieżąco monitoruje rozwój wydarzeń na Ukrainie i dostosowuje swoje działania do zmieniających się warunków rynkowych. Niemniej jednak, w przypadku przedłużającego się konfliktu zbrojnego na Ukrainie i realizacji negatywnych scenariuszy wypływu wojny na sytuację gospodarczą na świecie, może mieć to negatywny wpływ również na działalność Grupy, zarówno od strony organizacyjnej jak i płynnościowej.