13.10 Pozostałe koszty operacyjne
| NOTA | 2021 | 2020 | |
| Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych | (68) | (45) | |
| Utworzenie rezerw | (179) | (227) | |
| Utworzenie odpisów aktualizujących wartość rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, aktywów z tytułu praw do użytkowania, pozostałych składników majątku trwałego oraz aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | 14.4 | (415) | (1 961) |
| Kary, szkody i odszkodowania | (101) | (54) | |
| Rozliczenie i wycena pochodnych instrumentów finansowych dotyczących ekspozycji operacyjnej | (2 976) | (3 566) | |
| Część nieefektywna dotycząca wyceny i rozliczenia ekspozycji operacyjnej | (34) | (47) | |
| Rozliczenie kosztów zabezpieczenia | (2) | (6) | |
| Pozostałe, w tym: | (223) | (320) | |
|
nieodpłatne świadczenia |
(97) | (214) | |
| (3 998) | (6 226) |
Rozliczenie i wycena netto pochodnych instrumentów finansowych dotyczących ekspozycji operacyjnej
| 2021 | 2020 | |
| Wycena pochodnych instrumentów finansowych | 420 | 216 |
|
forward towarowy (kontrakty terminowe CO2) |
395 | 318 |
|
forward towarowy (energia elektryczna) |
(99) | – |
|
swapy towarowe |
124 | (102) |
| Rozliczenie pochodnych instrumentów finansowych | 1 946 | 1 077 |
|
forward towarowy (kontrakty terminowe CO2) |
3 112 | 382 |
|
swapy towarowe |
(1 166) | 695 |
| 2 366 | 1 293 |
W 2021 roku i 2020 roku zmiana pozycji netto wycen i rozliczeń pochodnych instrumentów finansowych dotyczących ekspozycji operacyjnej (instrumenty niewyznaczone dla celów rachunkowości zabezpieczeń) dotyczyła głównie wyceny i rozliczenia kontraktów terminowych CO2 w ramach wydzielonego portfela „transakcyjnego”. Ponadto w pozycji tej został rozpoznany między innymi efekt wyceny i rozliczenia swapów towarowych zabezpieczających niedopasowanie czasowe na zakupach ropy i zabezpieczenia asfaltów, zabezpieczenie marży rafineryjnej a także transakcje Upstream Kanada zabezpieczające ropę i gaz.
W ramach strategii zarządzania ryzykiem towarowym związanym z niedopasowaniem czasowym między terminem zakupu ropy a terminem przerobu i sprzedaży produktów rafineryjnych Grupa wykorzystuje instrumenty rynku papierowego w celu zabezpieczenia przed ryzykiem spadku notowań cen ropy. Przedmiotowe ryzyko występuje w przypadku zakupu ropy drogą morską. W ten sposób Grupa eliminuje ryzyko związane ze zmiennością cen ropy, ponosząc jedynie dodatkowy koszt lub realizując dodatkowy zysk wynikający ze struktury rynku w momencie zawierania transakcji zabezpieczającej.
Wynik na fizycznej pozycji, która jest zabezpieczana przez Grupę transakcjami terminowymi, odzwierciedlony jest w zysku/(stracie) na sprzedaży w ramach kosztów wytworzenia (koszt ropy użytej do wytworzenia produktów rafineryjnych ujęty w oparciu o ceny średnioważone nabycia) i przychodach ze sprzedaży produktów rafineryjnych. W związku z powyższym wynik na rozliczeniu pochodnych instrumentów finansowych dotyczących ekspozycji operacyjnej należy zawsze rozpatrywać łącznie z wygenerowanym przez Grupę zyskiem/(stratą) na sprzedaży fizycznej pozycji.